Historia
Pierwsze wzmianki o szkole w Będzelinie sięgają końca XIX w. Początkowo istniały klasy I – II, później I – IV. Językiem wykładowym był w tym czasie język rosyjski z uwagi na to, że wieś Będzelin znajdowała się w zaborze rosyjskim. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. powstała polska szkoła czteroklasowa. Mieściła się w jednym pomieszczeniu wynajętym na wsi. W 1926 r. wprowadzono w szkole 5 klas. W sąsiedztwie Będzelina były dwie szkoły z klasami I- II: w Nowych Chrustach i Mikołajowie. Uczniowie tych szkół uczęszczali do naszej placówki od klasy III. W owych latach w szkole uczyło się ok. 60 uczniów. Funkcję kierownika pełnił p. Roman Zrobek, a nauczycielami byli: p.Jan Krala, p. Franciszek Stasiak, p. Janina Fabisieniewicz, p. Maria Witkowska.
W latach 30- tych rozpoczęto prace związane z budową szkoły. W 1932 r. oddano do użytku nowe pomieszczenia szkolne. Budynek służył miejscowemu społeczeństwu krótko, bo już w maju 1935 r. spłonął. Szkoła znów znalazła się w pomieszczeniach prywatnych, m.in.: u państwa Kowalczyków, Gudalów, Połciów.
Mieszkańcy ponownie postanowili budować szkołę, w 1935 r. zrodził się projekt budowy świetlicy wiejskiej. Inicjatorem przedsięwzięcia był wójt Marczyk z Mikołajowa. Plac pod nową szkołę udostępnił pan Ludwik Boberek. Z czasem nazwę „świetlica” zmieniono na nazwę „szkoła”. I tak w latach 1935 – 1938 wybudowano pomieszczenia szkolne, które od siedemdziesięciu lat służą lokalnej społeczności.
Z powyższych zapisków widzimy, że szkoła jako instytucja istniała znacznie wcześniej. 70 lat mija od chwili, kiedy w Będzelinie rozpoczęła działalność pełna szkoła podstawowa.
Pierwszym kierownikiem nowej szkoły był p. Jan Kufel, a uczyli w niej: p. Maria Chablińska, p. Anna Nowak, p. Janina Rybak, p. Grabowski.
1 września 1939 r. – data pamiętna dla każdego Polaka zmieniła również oblicze szkoły w Będzelinie... Uczniom odebrano niektóre podręczniki szkolne, m.in. do nauki języka polskiego i historii. Placówkę odwiedzali niemieccy inspektorzy szkolni z Tomaszowa Mazowieckiego. W 1939 r. i na początku 1940 r. szkołą kierował p. Jan Kufel, który z czasem musiał emigrować z Będzelina, ponieważ jego ówczesna działalność budziła głębokie zainteresowanie oficerów gestapo. Pan Jan Kufel zginął tuż przed wyzwoleniem ojczyzny spod okupacji hitlerowskiej.
Wiosną 1940 r. do Będzelina powrócił p. Roman Zrobek i ponownie kierował szkołą. Działalność szkoły była w okresie wojny wielokrotnie przerywana. Tuż po jej zakończeniu kierownikiem placówki została p. Jadwiga Dobrucka, a po niej p. Zygmunt Rogoż.
Szkoła organizacyjnie należała do powiatu Tomaszów Mazowiecki. W sierpniu 1946 r. nominację na kierownika szkoły otrzymał p. Albin Nowacki. W skład grona pedagogicznego wchodzili: p. Albin Nowacki, p. Wincentyna Karczewska, p. Euzebia Nowacka, p. Maria Gwiazdowicz. W siedmiu klasach uczyło się wówczas 182 uczniów. Szkoła była bardzo starannie wyposażona w pomoce naukowe, które kupowano najczęściej ze składek rodziców.
Rozpoczęły działalność pierwsze organizacje uczniowskie: koło PCK, drużyna harcerska, Spółdzielnia Uczniowska. Prowadzono również w szkole zespół artystyczny, chór, działała biblioteka szkolna. Uczniowie wyjeżdżali do Rokicin, Koluszek i Brzezin, występując na różnego rodzaju uroczystościach szkolnych i państwowych.
Dużą aktywnością wykazywali się członkowie Komitetu Rodzicielskiego, pomagając szkole w rozwiązywaniu najważniejszych problemów, zwłaszcza gospodarczych. Do wyróżniających się osób należeli: p. Stanisław Rakowski, p. Janina Malikowa, p. Józef Rębowski, p. Stanisław Olkiewicz, p. Regina Stefańczyk.
W końcu 1948 r. szkoła otrzymała połączenie telefoniczne oraz została zradiofonizowana, a w lutym 1950 r. zelektryfikowana.
W roku szkolnym 1955 / 1956 kierownikiem szkoły został pan Edward Kałła. W skład grona pedagogicznego chodziły takie osoby jak: p. Stanisława Kałła,p. Wincentyna Karczewska, p. Łucja Sobkiewicz, p. Maria Miazek. W szkole było wówczas 166 uczniów.
Po raz pierwszy powstały klasopracownie, na początek biologiczna i geograficzna, które zorganizowała p. St. Kałła.
W maju 1956r., dzięki staraniom kierownictwa szkoły i Prezydium Gminnej Rady Narodowej w Nowych Chrustach, szkoła w Będzelinie pozyskała pierwszy zakład opiekuńczy, którym był Zakład Przemysłu Bawełnianego „Wiosna Ludów” w Łodzi. Kupował on uczniom nagrody na rozpoczęcie i zakończenie roku szkolnego, organizował dla dzieci i młodzieży wycieczki, przeprowadzał remonty w okresie wakacji, organizował „białe niedziele” na wsi.
W maju 1961 r. na stadionie X- lecia w Warszawie odbyły się finały Ogólnopolskich Biegów Sztafetowych o memoriał Janusza Kusocińskiego. W finałach tych brała udział ekipa z naszej szkoły, która zajęła III miejsce. Startowały dziewczęta w składzie: Wanda Życka, Grażyna Stasiak, Barbara Kaszczyk, Danuta Szubert pod opieką p. Tadeusza Wróbla. Był to wielki sukces sportowy uczniów naszej szkoły.
W roku 1962 / 1963 przeprowadzona była reforma szkolna, polegająca m.in.na wprowadzeniu 8 – letniej szkoły podstawowej.
W latach 1974 – 1976 nastąpiły zmiany struktury organizacyjnej szkolnictwa. Szkoła od tego czasu podlegała dyrektorowi Zbiorczej Szkoły Gminnej w Gałkowie. Wieś Będzelin włączono do gminy Koluszki. Do naszej placówki uczęszczały dzieci z Będzelina, Starych Chrustów, Nowych Chrustów i Mikołajowa.
W roku szk. 1978 / 1979 na zasłużoną emeryturę przeszedł p. Edward Kałła, a nowym kierownikiem został p. Piotr Pytel. Szkoła liczyła wówczas 147 uczniów. Grono nauczycielskie stanowili: p. Krystyna Kałła, p. Edward Kałła, p. Janina Krajewska, p. Barbara Pytel, p. Daniela Ścibiorek, p. Maria Ziemiańczyk, p. Halina Łachmanek.
W roku 1979, z inicjatywy przewodniczącego Komitetu Rodzicielskiego p. Zenona Rębowskiego, powstał Komitet Rozbudowy Szkoły i rozpoczął swą działalność od budowy fundamentów nowej części budynku w czynie społecznym. W ciągu dwóch lat powiększono dotychczasowy budynek oraz dobudowano salę gimnastyczną.
W szkole założono centralne ogrzewanie i bieżącą wodę, wygospodarowano nowe pomieszczenie na pokój nauczycielski, szatnię, oddział przedszkolny i bibliotekę.
Rozbudowę szkoły zakończono i oddano do użytku w 1981 r. w czasie kadencjip. Piotra Pytla.
Przewodniczącym Komitetu Rozbudowy był p. Franciszek Korzeniowski. Pracę postępowały bardzo szybko dzięki ogromnemu zaangażowaniu mieszkańców.
W roku 1991 / 1992 funkcję dyrektora szkoły objęła p. Janina Krajewska. Praca jej była kontynuacją działań wspaniałych poprzedników ( p. Edwarda Kałły i p. Piotra Pytla), mającą na celu utrzymanie wysokiego poziomu dydaktycznego i wychowawczego szkoły.
Na uwagę zasługuje jej dbałość o estetyczny wygląd szkoły i otoczenia, doposażenie placówki w nowe pomoce dydaktyczne i meble w klasopracowniach.
Dzięki staraniom p. dyr. J. Krajewskiej pojawiły się w szkole pierwsze komputery.
W 1998 r. z okazji jubileuszu 60 - lecia istnienia placówka otrzymała imię Jana Brzechwy oraz sztandar ufundowany przez rodziców.
Pomysłodawczynią i inicjatorką powyższego przedsięwzięcia była p. dyr. Janina Krajewska. Ogromne zaangażowanie p. dyrektor i grona pedagogicznego spowodowało, że na podstawie uchwały Rady Miejskiej w Koluszkach z dnia 23 kwietnia 1998 r. Szkoła Podstawowa w Będzelinie otrzymała imię Jana Brzechwy.
Od chwili tej tradycją szkoły stały się coroczne Dni Patrona połączone ze Świętem Szkoły.
W roku szk. 2000 / 2001 w wyniku konkursu stanowisko dyrektora szkoły objęła p. Aneta Mrówka. Od początku swej kadencji realizowała zadania zaplanowane w koncepcji pracy szkoły. Pierwszym z nich było stworzenie ekologicznego placu zabaw, wykonanego przez rodziców pod kierunkiem p. Wiesława Świetlika według projektu p. Renaty Krajewskiej – Frydrych.
Ze względu na specyficzne położenie szkoły wśród lasów oraz współpracę z Nadleśnictwem Brzeziny podjęte zostały działania w celu utworzenia Leśnej Ścieżki Edukacyjnej, która służy nie tylko uczniom naszej szkoły. Odwiedzają ją młodzi „przyrodnicy” z terenu gminy Koluszki, gmin ościennych oraz Łodzi, szczególnie podczas organizowanych przez naszą placówkę konkursów ekologicznych.
Tradycją szkoły stały się zainicjowane przez panią dyr. A. Mrówkę wigilie dla samotnych oraz dni otwarte szkoły w czasie ferii zimowych.
W 2001 r. próba likwidacji szkoły spowodowała szczególną integrację społeczności szkolnej ze środowiskiem lokalnym. W roku szk. 2006/2007 stanowisko dyrektora szkoły objęła p. Agnieszka Ścieszko.